سال گذشته پیشنهاد احداث جاده دوم برای روستای وزوه از توابع بخش موگویی شهرستان فریدونشهر به دلیل عبور از رویشگاه جنگلی زاگرس و نابودی چهار هزار درخت بلوط از سوی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان مورد قبول قرار نگرفت، اما حالا دوباره پیگیری‌های احداث آن با طرح و نقشه‌ای که هنوز اداره کل منابع طبیعی استان از ابعاد آن ابراز بی‌اطلاعی می‌کند از سر گرفته شده.
یکی از ارزشمندترین رویشگاه‌های جنگی زاگرس در فریدونشهر اصفهان قرار گرفته ، این رویشگاه جنگلی با ۲ ذخیره‌گاه “پشندگان” و “چال خلیل”، بلوط‌ها، ارژن‌ها و گونه‌های زیادی از گیاهان منحصربه فرد را در دل خود جای داده است که در هیچ کجای جهان نمی‌توان آنها را یافت.
سال گذشته خطر از بیخ گوش این جنگل‌ها و حیات زیستمندانِ رودخانه گوکان گذشت، رودخانه‌ای که زیست بوم (اکوسیستم) آن بر اثر انباشت آوار تخریب‌ها از بین می‌رفت و شمار زیادی از بلوط‌ها قطع یا زیر انبوه خاکبرداری‌ها و ترانشه‌ها مدفون می‌شدند.
روستای وزوه یک جاده دارد که از پشندگان به کلوسه و از آنجا به وَستِگان و کاهگان و سپس به گوکان و وِزوه می‌رود، جاده‌ای که بنا به گفته فعالان محیط زیستِ فریدونشهر خاکی است؛ حرف آنها اما این است که اگر هدف خدمت‌رسانی بوده چرا همان جاده اول را آسفالت و ساماندهی نمی‌کنند، به گفته آنها مسیر انتخاب شده برای جاده دوم با توجه به شیب تند، لایه‌های سست خاک با بارندگی‌ها ریزش خواهد کرد و با صرف هزینه‌های زیاد عاقبت بدون استفاده خواهد شد.
این همان اتفاقی است که پیشتر هم دریکی از روستا‌های توابع موگویی در نزدیکی همین روستای وزوه تجربه شد، روستایی به نام “مصیر” که جاده احداثی برای آن به دلیل خاک سست به همراه شیب تند دره با بارندگی‌هایی که همه خاک و سنگ را به داخل رودخانه یَلان تخلیه می‌کرد اکنون بلااستفاده مانده است.
در حالی که پیگیری و اصرار زیادی برای احداث جاده دوم روستای وزوه وجود دارد، کارشناسان منابع طبیعی معتقدند این جاده می‌تواند بهای سنگینی برای طبیعت بکر آن منطقه داشته باشد و بهتر است به همان جاده اول رسیدگی کرد و به جای جاده دوم، پیگیر راه‌اندازی تونل گردنه کلوسه شد.
مرتضی برزوزاده، درباره اهمیت جنگل‌های این منطقه از شهرستان فریدونشهر گفت: در این منطقه، درختان کهنسال بلوط با حداقل عمر ۵۰۰ سال وجود دارد که در صورت نابودی، جایگزین کردن آنها مشکل است، تنوع گیاهان و جانوران و حتی گونه‌های در معرض انقراض با احداث جاده و تبعات آن ضریب حفاظتی آنها پایین می‌آید و هرچه بیشتر در معرض خطر نابودی خواهند بود.
کارشناس منابع طبیعی می‌گوید: بلوط‌هایی که مامنی برای سنجاب ایرانی هستند، زیستگاه گونه‌ای در معرض انقراض است که حالا بلوط‌هایش در خطر هستند.
در همین پیوند نصرت‌الله تواضع از فعالان محیط زیست فریدونشهر گفت: در ظاهر برای احداث این جاده عقب نشینی کرده بودند، گردنه کیوارستان را هم می‌خواهند حذف کنند و توجیه این است که در این منطقه درختان کمتری وجود دارد، اما درباره احداث جاده دوم هنوز خطر بیخ گوش جنگل‌های این منطقه است.
به گفته او تابستان و در هنگام ییلاق، تعداد خانوار‌ها در وزوه شاید بیشتر از ۱۰ خانوار باشد، اما در زمستان‌ها، حدود هفت یا هشت خانوار بیشتر نیستند، یک جاده هم دارند که پیشتر از دل جنگل‌ها کشیده شده و از همان طریق هم تامین می‌شوند، اداره منابع طبیعی و آبخیزداری نیز به طور مرتب به آنها کپسول گاز می‌دهد تا برای سوخت از چوب درختان جنگل استفاده نکنند.
نائب رییس انجمن دوستداران طبیعت فریدونشهر می‌گوید: پیشنهاد ما این بود که جاده اول را مرتب و آسفالت کنند، اما اصرار به کشیدن جاده دوم است، مسیری که هزینه‌های زیادی دارد و با توجه به شیب تند و لایه‌های سست خاک با یک بارندگی و یک زمستان بدون استفاده می‌شود، این تجربه را قبل‌ا برای جاده خرسانک به روستای مصیر هم داشتیم که این جاده به طور کل حذف و غیرقابل استفاده شد.
سرپرست اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان نیز درباره پیگیری‌های مجدد برای احداث جاده دوم روستای وزوه گفت: پیشتر با مسیری که پیشنهاد شده بود و از جنگل‌های بلوط با پوشش بالا عبور می‌کرد، مخالفت و متوقف شد، آنها می‌گویند این مسیر باید جاده بشود و ما هم اصول و مقررات و مسایل منطقه‌ای را باید مد نظر قرار دهیم و بر همین اساس اعلام مخالفت یا موافقت کنیم.
محمدعلی کاظمی می‌گوید: قرار بر این شد که با هماهنگی اداره راهداری مسیر جدیدی را بررسی کنند و پیشنهاد بدهند، زیرا طرحشان مطالعات فنی و مسائلی که باید رعایت می‌کردند را نداشت.
پیشنهاد مسیر جدید از سوی گروه جهادی فقط در حد یک نامه از اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای به فرمانداری شهرستان فریدونشهر ارسال شده و یک رونوشت از آن به اداره کل منابع طبیعی استان داده شده که هیچ پیوست و فایلی نداشته است.
به گفته او برای کشیدن این جاده اصرار می‌شد و اگر تاکنون مخالفت نکرده بودیم کشیده شده بود، اداره کل راهداری هم با مسیر پیشنهادی پیشین که طراحی و مطالعات اولیه نداشت، مخالف بود.
فرماندار فریدونشهر نیز با گریزی به ماجرای پیشنهاد احداث جاده دوم وزوه معتقد است که نگرانی فعالان محیط زیست به جا بوده و از سویی نهاد‌های نظارتی، چون اداره کل منابع طبیعی و همچنین حفاظت محیط‌زیست به راحتی با اجرای چنین طرحی بدون داشتن پیوست‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی موافقت نخواهند کرد.
صفری گفت: مرحله اول حذف گردنه کیوارستان بود که آزاد شد، مرحله دوم، جاده گوکان به وزوه بود که قرار شد مطالعات و نقشه برداری دقیق با رعایت مسایل فنی انجام و در کمیته فنی راه‌های استان مصوب شود که هنوز این اتفاق نیفتاده است، مرحله سوم طرح این بود که جاده موجودِ وزوه تعریض و بازگشایی شود که در واقع جاده وزوه به دورک، کلوسه و پشندگان است.
مسئول گروه جهادی شهید جواد محمدی این گفته کارشناسان و فعالان منابع طبیعی که برای کشیدن این جاده چهار هزار درخت بلوط نابود می‌شد را نادرست خواند و گفت: این جاده حق مردم است و باید کشیده شود و من در این زمینه با رییس کل منابع طبیعی کشور صحبت کرده ام.
مهدی عابدی گفت: بازکردن این گردنه در دوران بارش برف تمام دغدغه راهداری می‌شود، این جاده، پنج گردنه بزرگ در پشتکوه را حذف می‌کند که شامل “کیوارستان”، “ویهه”، “شادی”، “کلوسه” و “گریه” است.
در حالی که مسئولان گروه جهادی، کشیدن جاده دوم روستای وزوه را در برنامه محرومیت‌زدایی خود قرار داده اند، اما کارشناسان و فعالان منابع طبیعی و محیط زیست این پرسش را مطرح می‌کنند که این کار به چه قیمتی انجام خواهد شد درحالیکه باید حفظ و صیانت از داشته‌های جنگلی زاگرس در اصفهان و ایران مرکزی مورد توجه همه بخش‌ها باشد.
جنگل‌های استان اصفهان بطور عمده در دو شهرستان فریدونشهر با ۴۰ هزار هکتار و سمیرم با ۲۵ هزار هکتار پراکنده است و سرانه جنگل کمتر از ۰.۱ هکتار است، اما از تنوع گونه‌ای خوبی برخوردار است.
این استان از نظر تقسیم بندی نواحی رویشی در ۲ ناحیه رویشی زاگرسی و ایران تورانی قرار گرفته که ناحیه رویشی زاگرسی غرب و جنوب استان را شامل می‌شود و بقیه مناطق استان جزو ناحیه رویشی ایرانی تورانی است.
منبع:ایرنا
